Zarządzanie przedsiębiorstwem, zarówno małym, jak dużym wymaga pewnych predyspozycji wrodzonych, ale także umiejętności, które są możliwe do wypracowania. Jak pokazują statystyki, w Polsce co roku rejestrowane są nowe firmy, jednak wiele z nich nie przetrwa dłużej niż około dwóch lat. Dlaczego tak się dzieje, co sprawia, że inicjatywy upadają? Jedną z głównych przyczyn takiego stanu rzeczy jest brak umiejętności zarządzania przedsiębiorstwem. Podstawową trudnością okazuje się być dalszy rozwój firmy, ustalanie celów i ich realizacja. Tak więc o tym, czy dany pomysł na biznes przetrwa, firma rozwinie się i będzie przynosić zyski zależy nie tylko od sytuacji gospodarczej, konkurencji rynkowej, ale w dużej mierze od skuteczności zarządzania. Skoro zarządzanie przedsiębiorstwem jest tak ważnym aspektem, warto przyjrzeć się, czym ono jest i czy każdy może się nim zająć?
Na początku jest pomysł na założenie biznesu, zaraz potem powinny pojawić się cele, jakie chce osiągnąć przyszły przedsiębiorca. To na tej podstawie muszą zostać dobrane odpowiednie narzędzia do ich osiągnięcia. Ważna jest więc strategia, a także zasoby, które umożliwią jej realizowanie, a poprzez to wypracowanie celów. Zarządzaniem nazywa się zatem wszystkie działania, które są podejmowane w celu osiągnięcia założonych celów, skutecznie i sprawnie. Jest to więc planowanie, podejmowanie konkretnych decyzji, organizowanie, a także kierowanie ludźmi i kontrolowanie wykonywanych przez nich działań. W zakres planowania wchodzi wyznaczanie celów przedsiębiorstwa, zarówno tych krótkoterminowych, jak dalekosiężnych. Jednocześnie planując działania biznesowe należy zastanowić się nad sposobami ich osiągnięcia. Istotny jest nie tylko cel sam w sobie, jaki chcemy osiągnąć, ale również znalezienie odpowiedniej drogi, które prowadzi do jego realizacji. Dopiero po tak przeprowadzonym planowaniu można zająć się organizacją, czyli gromadzeniem zasobów, które umożliwią realizację celów w określony sposób. To oddelegowanie konkretnych osób, które mają do dyspozycji odpowiednie zasoby, do wykonania określonych zadań. Zarządzanie w dalszej perspektywie to również kierowanie ludźmi, które polega na motywowaniu i zachęcaniu do pracy na rzecz osiągnięcia założonych celów. To bardzo ważny aspekt zarządzania przedsiębiorstwem, należy bowiem pamiętać, że tylko odpowiednio zmotywowani pracownicy będą pracować we wspólnym interesie przedsiębiorstwa przyczyniając się do realizacji założeń i wzrostu wydajności firmy. Osoba zarządzająca musi także kontrolować postępy, działania pracowników, aby w porę zauważyć pojawiające się przeszkody i bariery, ale również efekty pozytywne. To pozwala na szybką reakcję i wdrożenie odpowiednich, np. korygujących działań. Takie zarządzanie dotyczy nie tylko dużych przedsiębiorstw, ale nawet tych najmniejszych. Każdy przedsiębiorca powinien wyznaczać cele, opracowywać strategię, gromadzić zasoby w celu realizacji zamierzeń, a także kierować i kontrolować. Najczęstszymi błędami i głównymi grzechami przedsiębiorców są: brak planowania długoterminowego (wynikający z np. braku umiejętności wyznaczania celów oraz dróg dojścia do nich), zła organizacja zasobów i działań, nieumiejętność motywowania i przewodzenia pracownikom. Błędy, które mogą prowadzić do upadku przedsiębiorstwa to także nieumiejętność oszczędzania, a także oczekiwanie szybkiego i sporego zysku bez włożenia odpowiedniego wysiłku i pracy nad sprawnym działaniem firmy. Co ważne, prawidłowe zarządzanie firmą może prowadzić do osiągnięcia prawdziwego sukcesu, podczas gdy niewłaściwe mogą doprowadzić do kryzysu, a w konsekwencji bankructwa przedsiębiorstwa.
Jak wygląda umiejętne zarządzanie przedsiębiorstwem?
Osoba kierująca, zarządzająca przedsiębiorstwem powinna posiadać kilka cech, które wydają się być nieodzowne w osiąganiu wyznaczonych celów. Dobrego kierownika powinien charakteryzować silny charakter, pewność siebie i odpowiedzialność. Musi on umieć komunikować się z otoczeniem, przekazywać jasne informacje, być gotowym do niesienia pomocy i motywowania podległego mu zespołu. Ważną umiejętnością jest kierowanie ludźmi w taki sposób, by było one zgodne z planem działania całego przedsiębiorstwa. Niezmiernie istotne staje się także zachęcanie podwładnych do jak najlepszego i najskuteczniejszego wykonywania obowiązków, co jest możliwe dzięki wprowadzeniu systemu nagród, który powinien dotyczyć jedynie najlepszych. Dobre zarządzanie to wierność kilku podstawowym zasadom, jak choćby odpowiedni sposób delegowania zadań. Pracownicy powinni mieć do wykonania zadania, w których odnajdują się najlepiej, a kierownik powinien umieć wykorzystać potencjał swoich zasobów ludzkich. Nie bez znaczenia jest umiejętne zarządzanie czasem, planowanie zadań, tworzenie harmonogramów działań dla pracowników w większych przedsiębiorstwach, ale również dla siebie (osoby zarządzającej) w przypadku firmy jednoosobowej.
Aby skutecznie zarządzać przedsiębiorstwem trzeba być osobą posiadającą zdolności organizacyjne, mieć świadomość rynku i potrzeb klientów, umieć określić docelową grupę klientów, często wiedzieć, jakie działania marketingowe będą niezbędne. I, jak w przypadku dużych firm, zarządzający najczęściej kieruje tylko grupą podległych managerów, tak w przypadku małych lub jednoosobowych firm, właściciel jest kierownikiem odpowiedzialnym za działania we wszystkich obszarach. Musi się on wykazać wyjątkową wszechstronnością, często doskonałym instynktem. Planując założenie firmy warto rozważyć podjęcie studiów na kierunku zarządzanie przedsiębiorstwem.